Vi khuẩn lam-chìa khóa cho ước mơ sống trên sao Hỏa

Vi khuẩn lam đã từng bị gọi nhầm là tảo lam (nhưng một số tác giả cho rằng tên gọi này là sai vì vi khuẩn lam là sinh vật nhân sơ còn tảo thực chất là sinh vật nhân chuẩn. Mặc dù một số định nghĩa khác về tảo bao gồm cả sinh vật nhân sơ). Đó là sự quang hợp của nhánh với khả năng của vi khuẩn. Tên “vi khuẩn lam” có nguồn gốc từ màu sắc của những vi khuẩn này.

Vi khuẩn lam

Bằng việc tạo ra ôxy ở dạng khí như là một phụ phẩm của quá trình quang hợp, các vi khuẩn lam được người ta cho là đã chuyển đổi khí quyển mang tính khử ở thời kỳ đầu thành khí quyển mang tính ôxi hóa, một công việc đã thay đổi mãnh liệt thành phần sự sống trên Trái Đất bằng sự kích thích đa dạng sinh học.

Và dẫn tới sự gần như tuyệt chủng của các sinh vật không chịu được ôxy. Theo thuyết nội cộng sinh, các lục lạp được tìm thấy trong thực vật và tảo nhân chuẩn đã tiến hóa từ các tổ tiên là vi khuẩn lam thông qua cơ chế nội cộng sinh.

Vi khuẩn lam có thể được tìm thấy gần như trong mọi môi trường sống trên đất liền; và trong môi trường nước – như trong các đại dương; môi trường nước ngọt, đất hay đá ẩm thấp vĩnh cửu hay tạm thời (kể cả trong các hoang mạc), đất và đá trọc (thậm chí kể cá các loại đá tại châu Nam Cực).

Chúng có thể xuất hiện như là các tế bào phiêu sinh hay tạo ra các màng sinh học quang dưỡng. Chúng cũng được tìm thấy trong gần như mọi hệ sinh thái trong đá.

Một số loài vi khuẩn lam là các sinh vật nội cộng sinh trong địa y; thực vật, các dạng sinh vật nguyên sinh hoặc bọt biển; và có vai trò cung cấp năng lượng cho sinh vật chủ. Một số loài còn sinh sống trên lông của một số loài thú, như những con lười; và tạo ra một dạng ngụy trang cho các động vật này.

Nghiên cứu khoa học từ vi khuẩn lam

Các nhà khoa học đã chế tạo thành công một lò phản ứng sinh học; cho phép vi khuẩn lam phát triển trong điều kiện giống như sao Hỏa.

Tảo lam hay vi khuẩn lam rất quan trọng đối với sự sống trên Trái Đất. Giới khoa học tin rằng sự bùng nổ của chúng cách đây 2,4 tỷ năm; là yếu tố chính cung cấp oxy cho bầu khí quyển; tạo điều kiện để sự sống có thể hình thành và phát triển như ngày nay.

Vì lý do này, các nhà nghiên cứu đang xem xét; liệu chúng ta có thể khai thác khả năng tạo oxy của tảo lam; để hiện thực hóa giấc mơ đưa con người tới sống ở hành tinh khác như sao Hỏa hay không.

Trong một thí nghiệm được công bố trong tuần này trên tạp chí Frontiers in Microbiology; nhóm nghiên cứu từ Đại học Bremen của Đức cho biết đã chế tạo thành công một lò phản ứng sinh học; có tên là Atmos – bao gồm chín bình thủy tinh và thép được kiểm soát; và giám sát cẩn thận mọi lúc – cho phép nuôi sống tảo lam trong điều kiện tương tự sao Hỏa.

Tảo lam có thể sống trên sao Hỏa

Atmos có áp suất bằng khoảng 10% áp suất khí quyển của Trái Đất; và chỉ sử dụng các nguyên liệu được tìm thấy trên sao Hỏa. Ví dụ, nước có thể được lấy từ băng và regolith (lớp đất mặt); có thể được tổng hợp bằng cách trộn các khoáng chất có sẵn trên bề mặt hành tinh đỏ.

“Trong điều kiện lò phản ứng Atmos; chúng tôi nhận thấy tảo lam có thể sử dụng các loại khí có sẵn trong bầu khí quyển của sao Hỏa; làm nguồn carbon và nitơ cho chúng.

Thí nghiệm chứng minh tảo lam vẫn có khả năng phát triển trong môi trường nước chỉ chứa bụi sao Hỏa; và có thể dùng để nuôi các vi sinh vật khác. Điều này rất có ý nghĩa đối với các sứ mệnh lâu dài trên hành tinh đỏ”; nhà sinh vật học thiên văn Cyprien Verseux từ Đại học Bremen nhấn mạnh.

Verseux lưu ý rằng lò phản ứng Atmos không phải là một hệ thống trồng trọt; mà chỉ nhằm mục đích kiểm tra các điều kiện trên sao Hỏa có thể hỗ trợ sự sống hay không. Tuy nhiên, kết quả thí nghiệm này có thể là tiền đề; để nhóm nghiên cứu phát triển một hệ thống trồng trọt hiệu quả trên sao Hỏa một ngày nào đó.

Nếu thích khám phá khoa học-công nghệ thì HHI chính là sự lựa chọn đúng đắn cho bạn đấy.

Nguồn: vnexpress.net